Νόμπελης Σπύρος (1953-1974)

Ν, όπως Νόμπελης Σπύρος

Ιστορία

(Γράφει ο Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης)

Ο Σπύρος Νόμπελης του Ιωάννη ήταν ένας νεαρός (21 ετών) Αιγαλιώτης καταδρομέας που έπεσε υπέρ πατρίδας τον Ιούλιο του 1974 στην Κύπρο, κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής (επιχείρηση "Αττίλας 1"). Το πρωί της 15ης Ιουλίου 1974 εκδηλώθηκε το (αναμενόμενο από πολλούς) προδοτικό πραξικόπημα των αξιωματικών της κυπριακής εθνοφρουράς και της ΕΛ.ΔΗ.Κ. κατά του νόμιμα εκλεγμένου προέδρου - αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ', που επικράτησε πλήρως. Στο νησί, εγκαθιδρύθηκε μία "κυβέρνηση" υπό τον πρώην μαχητή της Ε.Ο.Κ.Α. Νικόλαο Σαμψών, η οποία ήταν απόλυτα ελεγχόμενη από τη χούντα της Αθήνας, που είχε επικεφαλής τον "αόρατο δικτάτορα" Δημήτριο. Ιωαννίδη. Πέντε μόλις μέρες μετά, στις 20 Ιουλίου, οι Τούρκοι, με ισχυρές αποβατικές δυνάμεις (από θαλάσσης και αέρος) πάτησαν στη βόρεια ακτή της Κύπρου (Κερύνεια) και εγκατέστησαν ένα ασφαλές προγεφύρωμα. Η ελληνική πλευρά, συγχυσμένη και πανικόβλητη, αντέδρασε μόνο σπασμωδικά αποστέλλοντας περιορισμένες αεροπορικές δυνάμεις (επιχείρηση "Νίκη"). Ωστόσο, τα αεροσκάφη αυτά, όταν έφτασαν στον κυπριακό εναέριο χώρο δέχθηκαν φίλια πυρά από την αντιαεροπορική άμυνα των Κυπρίων (που εξέλαβε τον σχηματισμό ως τουρκικό σμήνος) και δύο από αυτά επλήγησαν!

Πρόκειται για δυο από τα συνολικά 15 αεροσκάφη τύπου Noratlas (με κωδικές ονομασίες σκαφών "Νίκη 1-15") τα οποία το βράδυ της 21ης προς την 22α Ιουλίου 1974, εκτελώντας αποστολή αυτοκτονίας, ξεκίνησαν από το αεροδρόμιο της Σούδας. Τα αεροσκάφη μετέφεραν συνολικά 318 άνδρες της 1ης Μοίρας Καταδρομών (έδρευε στο Μάλεμε της Κρήτης) με πλήρη οπλισμό, προκειμένου να ενισχύσουν την άμυνα του αεροδρομίου της Λευκωσίας, στην μοναδική (όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια) προσπάθεια μεταφοράς ελληνικών ενισχύσεων για αντιμετώπιση της τουρκικής εισβολής. Εκτός από το «Νίκη 4» που καταρρίφθηκε στην περιοχή του Τύμβου Μακεδονίτισσας, με αποτέλεσμα το θάνατο του πληρώματος (4 αξιωματικοί) και των καταδρομέων που επέβαιναν (διασώθηκε μόλις ένας εκ των 26), ζημιές από τα αντιαεροπορικά πυρά υπέστησαν και άλλα αεροσκάφη. 

Ο νεαρός Αιγαλιώτης έφεδρος (δεκανέας καταδρομών) Σπύρος Νόμπελης επέβαινε στο μεταγωγικό σκάφος της επιχείρησης (Noratlas, υπ' αριθμ. 52-139) με την κωδική ονομασία «Νίκη 6», μαζί με άλλους περίπου 20 συναδέλφους του και το 4μελές πλήρωμα. Από τα πυρά που χτύπησαν το αεροπλάνο, ο άτυχος Σπύρος (ένα παιδί φτωχής οικογένειας που πάλευε να βοηθήσει τους δικούς του) τραυματίστηκε θανάσιμα και εξέπνευσε κατά την αναγκαστική προσγείωση που ακολούθησε. Ένας ακόμη καταδρομέας που επέβαινε στο συγκεκριμένο αεροπλάνο φονεύθηκε, ενώ τραυματίσθηκαν δέκα συνάδελφοί τους. Το σώμα του Σπύρου (μαζί με αυτά των νεκρών συμπολεμιστών του) τάφηκε στο στρατιωτικό κοιμητήριο της Λακατάμειας. Εδώ και μερικά χρόνια ο Δήμος Αιγάλεω έχει αναγείρει ένα ηρώο (φωτογραφία άνω) στη μνήμη του, που είναι τοποθετημένο στον περίβολο του Ι.Ν. Αγίου Σπυρίδωνα, όπου ήταν και η γειτονιά του. Ένας μικρός πεζόδρομος στην ίδια περιοχή, φέρει επίσης, το ονοματεπώνυμό του.